Yüzde 360’a varan huzurevi artırımları yansılara yol açtı. Son artırımların huzurevinde emeklileri nasıl etkilediğini konuşmak için İstanbul Sarıyer’de bulunan İzzet Baysal Huzurevi’nde yaşayan emeklilerle bir ortaya geldik. Huzurevinde sorun yaşamamak için isimlerini paylaşmak istemeyen emekliler, son artırımlarla birlikte, şahsî muhtaçlıklarını karşılayamaz hale geldiklerini anlattı, artırımlara karşı dava açmaya hazırlandıklarını söylediler. 77 yaşındaki S. Hanım artırımdan evvel tek kişilik odada 3 bin 552 liraya kaldığını, artırımla birlikte 10 bin 652 liraya çıktığını, basında yer alan fahiş artırım haberleri ve artan reaksiyonlar nedeniyle daha sonra aylık tek kişilik oda fiyatının yalnızca 712 liralık indirimle 9 bin 940 lira olarak belirlendiğini söyledi. 11 bin 850 lira maaş aldığını söyleyen S. Hanım, “Benim elime birinci artırımda 1.150 lira kalıyordu, indirim yapılınca 1.910 lira kaldı. Biz artırıma karşı değiliz. Ben 3 bin 552 lira verirken, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) enflasyonu yüzde 51.97 olarak açıkladı. Ona nazaran artırım yapsalardı. Lakin yüzde 360 artırım yapılınca hepimiz şok olduk” dedi.
1.910 TL HANGİ MUHTAÇLIĞA YETECEK
S.Hanım, “Devlet diyor ki ‘Ben bakıyorum, yediriyorum, içiriyorum, su elektrik doğal gazı veriyorum. Bu harçlık da sana yeter’ diyor. Lakin o harçlık bana yetmiyor. Devlet suyu veriyor da şampuanı vermiyor. Bugün bir şampuan alsan en ucuzu 130 lira, bir çorap alsanız pazarda 30 lira, bir ayakkabı alsanız, lastik ayakkabı bile alsanız o bile para oldu. Biz bu işin altından nasıl kalkacağız?” diye konuştu. Öteki bir emekli 78 yaşındaki S. Bey de artırımdan evvel 2 bin 51 lira ödediğini, artırımla birlikte 9 bin 230 liraya yükseldiğini söz ederek, “14 bin lira maaş alıyorum. Benim maaşımın yüzde 65’i gitti. Benim maaşıma nasıl el koyarsınız? Maaşı yetmeyip ödeyemeyecekler olacak bu yeni artırımla, o insanları kapının önüne mi koyacaklar?” diyerek fahiş artırımlara reaksiyon gösterdi, artırımın geri alınmasını istedi. 90 yaşındaki R. Bey de “İktidar TÜİK’e baskı yapıyor, yüzde 50 enflasyon açıklanıyor. Pekala devlet huzurevi fiyatlarına nasıl bu türlü bir artırım yapabiliyor?” diye sordu. 65 yaşındaki B. Bey de “TÜİK datalarına nazaran artırım yapılsaydı, tekrar sorun olmayacaktı. Resmi enflasyonu uygulayın” dedi.
İzzet Baysal Huzurevi’nden bir oda.
“Özünde sahipsiz yalnız insanlarız”
Huzurevinde hiçbir toplumsal aktiflik yapılmadığını, bazen hayırseverlerin restoranlarda yemek tertibi yaptığını lakin bakıma muhtaç hastaların bu tertiplere katılamadığını anlatan huzurevi sakinleri, onlar için de yemek gönderilebileceğini lakin bunun yapılmadığını söyledi. Huzurevinde demirbaş olarak odada dolap, bir masa, bir sandalye ve bir yatak verildiğini anlatan emekliler, çay kahveyi de fiyat karşılığında aldıklarını söyledi. Huzurevinde çayın 5 liraya, kahvenin ise 10 liraya satıldığını söyledi. Huzurevi sakini B. Bey, çay-kahveye her gün kişi başı 50 lira verdiklerini, aylık 1.500 liralık yalnızca çay-kahve sarfiyatları olduğunu söyledi ve “Burada bize aslında ye, iç, yat, vefatı bekle demiş oluyorlar. Özünde sahipsiz, yalnız insanlarız. İtilmiş insanlarız…” dedi. Giysi, ayakkabı, ferdî hijyen ve bakım eserlerini de kendileri karşılamak zorunda olan emekliler, bu huzurevi fiyatları ve bu maaşlarla nasıl geçineceklerini bilemediklerini söz etti. Sıhhat problemleri da eklenince huzurevinde yaşayan emeklilerin temel ömür muhtaçlıklarını karşılayamayacak durumda kalıyor.
İstanbul Sarıyer’deki İzzet Baysal Huzurevi’ndeki çay salonu. Huzurevi sakinleri, burada içtikleri çayı 5 liraya, kahveyi 10 liraya satın alıyor.
Bakıma muhtaç 18 yaşlıya 1 kişi bakıyor
S. Bey, paklık işçilerinin rahatsızlıkları olmasına karşın yeni işçi alınmadığını söyledi. S. Bey, “Doktor yok huzurevinde. Sürünüyor beşerler. Emeklilerin maliyetini sorguluyorlar, milyonlarca mülteci var, onlara ücretsiz bakıyorlar” diye konuştu. S. Hanım da şunları söyledi: “Yatalak olan 18 şahsa 1 kişi bakıyor. 1 kişi 18 şahsa yemek yediriyor. Hasta olunca, ambulans geliyor, hasta bakıcı ya da hemşire refakat ediyordu, hastaneye o denli gidiyorduk. Artık hasta olunca yakınlarımız aranıyor, ‘Annen, baban falanca hastaneye götürüldü’ diyorlar. ‘Peki çocuklar vilayet dışındaysa, yurt dışındaysa ne olacak’ diye sordum. ‘Onu o vakit düşünürüz’ diye cevap veriyorlar. Geçenlerde kimsesi olmayan arkadaşımız hastalandı, revirden beni aradılar, teyzeciğim sen sarfiyat misin, ben gittim. Yaşlılar birbirimize dayanak oluyoruz artık bu türlü.”
Baskıdan çekiniyorlar
Huzurevi sakinleri, rastgele bir baskı ile karşılaşmaktan çekindikleri için fotoğraf çekil- mek de isimlerini paylaşmak da istemediler. Rastgele bir soruşturmadan kaçındıkları için temsili bir fotoğrafla haberimizi yayınladık.